Gelukt! Handboek voor haalbaar geluk
Jessica Menheere, Albert Sonnevelt, EduCure, 2013
Voor een workshop was ik op zoek naar meer informatie over het belang van balans in geven en nemen. Ik stuitte op het boek Gelukt!
In dit boek gaan de schrijvers op zoek naar de factoren die maken dat je geluk voelt en hoe geluk te bereiken. In het voorwoord beschrijven ze het doel: de lezer rechtstreeks te leiden naar geluk. Zonder eindeloos te graven in het verleden. De stelling is dat je daardoor vaak nog dieper wegzinkt in ellende.
En nee, je kunt je niet zomaar ineens gelukkig voelen, als je je al langere tijd niet gelukkig voelt. Dat is hard werken. Wat je wel kunt doen is besluiten dat je vanaf nu alles gaat richten op je gelukkig voelen.
Een start wordt gemaakt met een beschouwing over het begrip geluk. Iedereen kent in zijn leven betere en mindere tijden, niet iedereen gaat daar hetzelfde mee om. Waar je zelf voor kunt zorgen is dat je weerbaarheid en veerkracht optimaal zijn. Geluk is een werkwoord.
Mensen die zich ongelukkig voelen zijn vaak excessief bezig met hun eigen ongeluk. De schrijvers dagen de lezer uit om zich met het eigen geluk bezig te houden met de volgende vragen: wat betekent geluk voor mij en ben ik gelukkig?
Veel mensen beschouwen geluk als een gebeurtenis die zich in de toekomst zal voltrekken als aan bepaalde voorwaarden voldaan is. Daaruit volgt een volgende opdracht: Wat is jouw meest ideale toekomst? ( schrijf, kleur, teken, plak, wees creatief)
Prachtig en goed gekozen zijn de persoonlijke verhalen van mensen aan het begin van elk hoofdstuk. Absoluut een toevoeging die aanzet tot denken dan wel actie.
Uitgebreid wordt toegelicht welke invloed wij zelf kunnen uitoefenen op ons geluksgevoel. Volgens de schrijvers is een deel genetisch en een deel door omstandigheden ingegeven. Maar gemiddeld genomen hebben wij 40% van ons geluksgevoel zelf in de hand. De moeite waard om erin te investeren.
De 4 voorwaarden om mislukken te voorkomen zijn: Wat je doet met de juiste intentie doen, Richt je op je sterke punten, Bouw een routine op. De voorgaande drie zouden moeten leiden tot een goed gevoel.
Wanneer je struikelblokken op de weg tegenkomt dan kun terugkeren naar het goede gevoel door je te focussen op een van de volgende grondgedachten of basisgevoelens: dankbaarheid, acceptatie en vertrouwen. Stapje voor stapje opbouwen en blijvend oefenen is noodzakelijk om jezelf aan te leren telkens hierop te focussen.
In het hoofdstuk praktisch geluk benadrukken de schrijvers het belang keuzevrijheid, van het nemen van eigen verantwoordelijkheid, uit de slachtofferrol stappen. Je bereikt meer geluksgevoel door je denken en doen in heden, verleden en toekomst te richten op geluk.
Als een methodiek reiken zij het voor het ABCDE model aan. Adversity ( tegenslag of gebeurtenis), Belief ( overtuiging of gedachte), Consequence (gevolg ervan voor je gedrag en gevoel) Disputation ( weerlegging van de gedachte), Energy ( wat gebeurt er met je gedrag en gevoel wanneer je er anders over denkt?)
Het belang van bewust werken aan je onderbewuste wordt verder toegelicht, waarbij niet denken maar doen en eigen keuze centraal staan. Een aansporing om en hoe te genieten van de kleine dingen in de dag en van het leven sluiten dit hoofdstuk af.
De schrijvers vervolgen met zinvol geluk, een hoofdstuk over het belang van ervaren van doel en richting in je leven, het ervaren dat jij bijdraagt. Het begrip Flow wordt uitgelegd; als je iets met je volle aandacht doet, en een bent met je bezigheid, er plezier aan beleeft dan ben je in flow.
Onder menselijk geluk wordt het belang beschreven van onze behoefte aan contact met anderen. De kracht van vriendelijkheid komt aan bod. De invloed op je geluksgevoel van leven naar jouw kernwaardes en het in balans houden van eigen belang en hulpvaardigheid.
Tot slot komt het belang van gezond lichaam en geest aan bod in het deel fysiek geluk. Lichaamsbeweging zou volgens Lyubomirski (2008) de meest effectieve kant en klare geluksbevorderaar kunnen zijn van alles wat je zou kunnen ondernemen.
Lichaamsbeweging ontspant, vermindert stresshormoon en angst, verhoogt je serotoninespiegel, geeft je een beter gevoel van eigenwaarde, het is een afleiding van gepieker, het geeft sociale contacten, je ervaart vaker een gevoel van flow. Schrijvers geven aan dat meditatie of yoga eenzelfde effect kunnen bewerkstelligen door rust. Balans in beweging en rust is vanzelfsprekend belangrijk. Dus beide met mate beoefenen. Verblijven in de natuur is wetenschappelijk bewezen rustgevend. Ook de kracht van een goede ademhaling is brengt balans en geeft rust en ontspanning in je hoofd. Tot slot wordt de kracht van humor, veel en vaak lachen, op je gevoel van positiviteit beschreven.
Gelukt! is wat mij betreft een boek waarin op prettige wijze de wetenschappelijke kennis over geluk wordt beschreven. Bijzonder prettig vind ik de keuze voor een verschillende invalshoek per hoofdstuk. Aan de hand van voorbeelden en oefeningen wordt de lezer aan het denken en in actie gezet. Werken vanuit een positieve gedachte, ik ben hier en waar wil ik naartoe? Zintuigen aan het werk zetten, niet alleen de omgeving, maar ook je gedrag, overtuigingen en levensdoel onder de loep nemen, kleine veranderingen aanbrengen, het zijn allemaal herkenbare elementen van een aanpak op weg naar meer kwaliteit in je leven, meer of bewuster sturing geven.
Ik ben het ermee eens dat zelfhulpboeken kunnen bijdragen aan een betere kwaliteit van leven. Of het nu geluk of betere communicatie, beheersing van woede of een passender eetpatroon betreft. Maar voor de een werkt zelf aan de slag, voor de ander werkt de stok achter de deur, of samen doen. Kortom niet voor iedereen is het lezen van een boek voldoende.
In het kader van het thema eenzaamheid, waar ik me mee bezig houdt, vind ik het belangrijk om te benadrukken dat chronische of langdurige eenzaamheid iets doet met de werking van je brein. Je ervaart onder andere minder grip op het leven, hebt meer moeite met veranderen en uiteindelijk ervaar je het gezelschap van anderen niet meer als plezierig.
Mocht jij met zelfhulpboeken niet de resultaten bereiken die je wilt, denk dan eens na over deskundige begeleiding bij eenzaamheid en werken in een groep. Zoek een aanpak die bij jou past!
Blijf verbonden,
Josja